11 praw seksualnych, które dotyczą także Ciebie
Prawa seksualne – bądź osobą świadomą swoich praw
Deklaracja Praw Seksualnych powstała podczas Światowego Kongresu Seksuologii w Walencji w 1997 roku, a dwa lata później Światowe Towarzystwo Seksuologiczne zaakceptowało jej ostateczną formę. Jednak dopiero w 2002 roku deklaracja została opublikowana, a następnie przyjęta i zarekomendowana przez WHO, czyli Światową Organizację Zdrowia. Oznacza to, że minęło ponad 20 lat, odkąd prawa seksualne weszły w życie. Z pełną Deklaracją Praw Seksualnych człowieka zapoznasz się tutaj.
1. Prawo do wolności seksualnej
Masz prawo wyrażać swoją seksualność taką, jaka jest. Oczywiście dopóki nie krzywdzisz innych. Oznacza to, że swoboda w wyrażaniu swojej seksualności może odbywać się wyłącznie w sposób, który nie narusza granic drugiej osoby.

seks konsensualny to taki, w którym wszystkie osoby zaangażowane wyraziły świadomą zgodę na aktywność seksualną
Więcej o konsensualności przeczytasz w artykule Seks konsensualny – co to jest i po co nam świadoma zgoda?
2. Prawo do seksualnej niezależności, integralności i bezpieczeństwa ciała seksualnego
Masz prawo samodzielnie podejmować decyzje dotyczące własnego życia seksualnego (z wykluczeniem przemocy). Twoja etyka, Twoja moralność. Albo jak ja to mówię – Twój seks, Twoja kawa. I nic nikomu do tego!
3. Prawo do prywatności seksualnej
To Twoja sprawa w jakim zakresie chcesz dzielić się seksualnością z innymi ludźmi. Nie musisz innym spowiadać się ze swoich poczynań w sypialni. Masz prawo zamknąć drzwi, kiedy się masturbujesz. Masz prawo nie udzielać informacji dotyczących swojej orientacji seksualnej. To Twoje decyzje.
4. Prawo do seksualnej równości
Każdy ma prawo do swojej seksualności niezależnie od płci, orientacji seksualnej, wieku, religii lub niepełnosprawności. I nikt nie ma prawa dyskryminować innych ze względu na ich seksualność.
5. Prawo do seksualnej przyjemności
Masz prawo czerpać przyjemność z kontaktów seksualnych z innymi ludźmi, jak i z aktywności autoerotycznej (masturbacji). Jeśli Twoja przyjemność nie krzywdzi innych (ani Ciebie) – wszystkie chwyty dozwolone!

6. Prawo do emocjonalnego wyrażania seksualności
Masz prawo wyrażać swoją seksualność słowem, gestem, dotykiem. Możesz krzyczeć z rozkoszy w swojej sypialni, możesz nosić przypinkę z używanymi zaimkami na plecaku, możesz trzymać za rękę partnera w miejscu publicznym (także w związku jednopłciowym!)
7. Prawo do swobodnego nawiązywania związków seksualnych
One night stand, konsensualna niemonogamia czy tradycyjne małżeństwo? Twoje życie, Twoja seksualność, Twój wybór. Masz do niego prawo, niezależnie od tego, co ma na ten temat do powiedzenia sąsiadka, babcia, czy ksiądz.
8. Prawo do podejmowania wolnych i odpowiedzialnych wyborów co do własnej rozrodczości
Chcesz mieć dzieci? Spoko! Nie chcesz? Też fajnie! Masz prawo planować ciążę, używać środków antykoncepcyjnych i masz prawo do aktualnej wiedzy na ich temat. Masz prawo decydować o swojej rozrodczości.
Więcej o antykoncepcji przeczytasz w artykule Metody antykoncepcji – jak wybrać najlepszą antykoncepcję dla siebie?
9. Prawo do opierania wiedzy o seksualności na badaniach naukowych
Taka wiedza powinna być łatwo dostępna i popularyzowana. Pora na koniec z mitami dotyczącymi sfery seksualnej.
10. Prawo do wszechstronnej edukacji seksualnej
Edukacja seksualna powinna być w pakiecie startowym wychowywania każdego dziecka. Wielu z nas nie miało dostępu do rzetelnej edukacji seksualnej mimo posiadania do niej prawa. Pamiętaj, że masz prawo edukować się dalej. Czytaj książki, blogi i artykuły naukowe. Słuchaj podcastów. Chodź do specjalistów zdrowia seksualnego. I szanuj prawo Twojego dziecka, umożliwiając mu edukację seksualną.
11. Prawo do seksualnej opieki zdrowotnej
I taka opieka nie tylko powinna być w celu leczenia, ale również zapobiegania wszelkich zaburzeń i problemów seksualnych. Fizycznych, psychicznych, emocjonalnych i interpersonalnych. Taką opiekę mogą zapewnić różni specjaliści, np. seksuolog, ginekolog, urolog, fizjoterapeuta uroginekologiczny, edukator seksualny.
Łamanie praw seksualnych
Mamy prawo do tego, mamy prawo do tamtego…. a jak pewnie sami zauważyliście, ogólne standardy w Polsce daleko odbiegają od treści deklaracji. W gabinecie (i nie tylko) z przerażeniem słucham opowieści o sytuacjach, w których prawa seksualne są niejednokrotnie łamane.
Jeśli 20 lat nie wystarczyło, by prawa funkcjonowały tak, jak powinny, ile jeszcze czasu nam to zajmie?

Brak świadomości własnych praw jest jednym z powodów, dla których prawa nie są respektowane.
Jak możesz to zmienić? Prawa seksualne w Twoich rękach
Wiem jednak, że każda i każdy z nas może przyczynić się do rozpowszechnienia praw seksualnych, jakie nas obowiązują. Brak świadomości własnych praw jest jednym z powodów, dla których prawa nie są respektowane.
Bądź świadom swoich praw seksualnych
Zapoznaj się z deklaracją, a jeśli jej treść to dla Ciebie nowość, przeczytaj ją kilka razy.
Uświadamiaj innych
Wyślij link do deklaracji, udostępnij w mediach ten artykuł (lub jakąkolwiek formę deklaracji, chociażby z wikipedii) i dziel się wiedzą, rozmawiając ze znajomymi.
Szanuj prawa innych osób
Pamiętaj, że prawa seksualne dotyczą Ciebie i wszystkich innych ludzi na świecie. Nie naruszaj zatem praw, także seksualnych, innych osób. Jeśli szanowanie praw innych jest dla Ciebie trudne, pomocna może okazać się wizyta u specjalisty, np. dobrego psychologa.
Reaguj, kiedy ktoś nie respektuje praw
Zarówno Twoich, jak i ludzi w Twoim otoczeniu. Taka postawa wymaga jednak asertywności, a czasem odwagi, by zawalczyć o swoje, nawet jeśli jest to tylko wyrażenie własnego zdania.
Wersja deklaracji, na której jest oparty artykuł pochodzi z podręcznika „Edukacja Seksualna” autorstwa Zbigniewa Lwa-Starowicza i Alicji Długołęckiej wydanej w 2006 roku.

Agnieszka Dulińska
autorka artykułu & założycielka sekspresso
Cześć! Mam na imię Agnieszka i tworzę tutaj przestrzeń poświęconą pozytywnej seksualności. Jestem psycholożką, seksuolożką i psychoterapeutką poznawczo-behawioralną w trakcie szkolenia. Specjalizuję się w pracy z osobami GSRD, czyli należącymi do mniejszości seksualnych. Prywatnie jestem entuzjastką jogi i zdrowego stylu życia.
Więcej o mnie przeczytasz na agnieszkadulinska.pl
11 praw seksualnych, które dotyczą także Ciebie Read More »